Αντιμετωπίζοντας το Άγχος Αποχωρισμού: 5 Συμβουλές για Μια Επιτυχημένη Προσαρμογή στο σχολείο

Με το άνοιγμα των σχολείων, πολλοί γονείς αντιμετωπίζουν την πρόκληση του πρώτου μεγάλου αποχωρισμού των παιδιών τους από το σπίτι. Σε αυτή τη σημαντική στιγμή, μπορεί να δημιουργηθεί ένα κύμα ανησυχίας και ανασφάλειας τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς.

Η πρώτη μέρα στο σχολείο, που συμβαδίζει με την πρώτη σημαντική αποχώρηση του παιδιού από την μητέρα ή τον βασικό φροντιστή, αποτελεί μια φάση γεμάτη συναισθήματα. Το κλάμα και οι ατελείωτοι αποχαιρετισμοί που συχνά την σημαδεύουν, είναι εκφράσεις ενός φυσιολογικού αναπτυξιακού φαινομένου που ονομάζεται άγχος αποχωρισμού.

Αυτό το άγχος, που ξεκινάει από τους πρώτους μήνες της ζωής και εξελίσσεται μέχρι τα πρώτα χρόνια, αποτελεί ένα φυσιολογικό στάδιο στην ανάπτυξη κάθε παιδιού. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, αναπτύσσουν την ικανότητα να κρατούν την εικόνα του αγαπημένου φροντιστή στη σκέψη τους, αρχίζοντας να κατανοούν ότι η αποχώρηση είναι προσωρινή.

Σε αυτό το άρθρο θα μοιραστούμε κάποιες βασικές πληροφορίες αλλά και 5 σημαντικές συμβουλές για το άγχος αποχωρισμού με σκοπό να κάνουμε την προσαρμογή στο σχολείο πιο εύκολη για όλους.

Τι είναι το Άγχος Αποχωρισμού;

Το άγχος αποχωρισμού είναι ένα φυσιολογικό στάδιο στην ανάπτυξη κάθε παιδιού και συχνά εμφανίζεται όταν ένα παιδί χρειάζεται να αποχωριστεί τη μητέρα ή άλλο σταθερό πρόσωπο φροντίδας για πρώτη φορά. Είναι ένα φαινόμενο που μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, ανάλογα με την ηλικία και τον ψυχικό κόσμο του παιδιού.

Στις πρώτες φάσεις της ζωής του, το παιδί δεν έχει την ικανότητα να διακρίνει τον εαυτό του από την μητέρα του, αφού το δίδυμο μητέρα-παιδί λειτουργεί σαν μια ενότητα. Ωστόσο, καθώς το παιδί μεγαλώνει, αρχίζει να κατανοεί ότι είναι ένα ανεξάρτητο άτομο. Αυτή η συνειδητοποίηση φέρνει μαζί της και την εμφάνιση του άγχους αποχωρισμού, καθώς το παιδί αναγνωρίζει την πιθανότητα της προσωρινής “απώλειας” της μητέρας ή του βασικού φροντιστή.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το άγχος αποχωρισμού είναι φυσιολογικό και αποτελεί μέρος της φυσικής ανάπτυξης του παιδιού.

5 Συμβουλές για το Άγχος Αποχωρισμού

Με βάση την βιβλιογραφία αλλά και γνώμες επιστημόνων, εδώ είναι 5 βασικές συμβουλές για να διαχειριστείτε ή να προλάβετε μεγάλες αντιδράσεις σχετικά με το άγχος αποχωρισμού.

1.Διαχείριση του άγχους πρώτα από τον ενήλικα

Είναι εξίσου σημαντικό, κατά τη διάρκεια των στιγμών αποχωρισμού, ο ενήλικας να μπορεί να διαχειριστεί το δικό του άγχος με αποτελεσματικό τρόπο. Αν και είναι φυσικό να αισθάνεστε ανήσυχοι και προβληματισμένοι, η ηρεμία σας μπορεί να λειτουργήσει ως ένας “ασφαλής λιμένας” για το παιδί σας.

Προσπαθήστε να επιδείξετε εμπιστοσύνη και θάρρος, ώστε να μην μεταφέρετε τη δική σας ανησυχία στο παιδί. Μην ξεχνάτε, το πώς διαχειρίζεστε τις δύσκολες στιγμές μπορεί να αποτελέσει ένα θαυμάσιο παράδειγμα για το παιδί σας, δείχνοντάς του ότι μπορεί να πιστεύει στον εαυτό του ώστε να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις με ηρεμία και ανθεκτικότητα.

2.Μικροί χωρισμοί πριν την αρχή του σχολείου

Οι μικροί χωρισμοί πριν από την επίσημη έναρξη της σχολικής χρονιάς είναι μια εξαιρετική στρατηγική για να ετοιμάσετε το παιδί σας για τις νέες ρουτίνες και τις μεταβάσεις που θα αντιμετωπίσει. Αρχίστε με σύντομα διαστήματα αποχωρισμού, ίσως μια μικρή επίσκεψη στο πάρκο ή σε έναν φίλο, και σταδιακά αυξήστε το χρόνο που περνάει το παιδί μακριά σας.

Κατά τη διάρκεια αυτών των στιγμών, ενθαρρύνετε το παιδί σας να εκφράσει τα συναισθήματα και τις ανησυχίες του, δίνοντας του το χώρο να προσαρμοστεί και να εξοικειωθεί. Είναι επίσης καλή ιδέα να συζητήσετε για τα θετικά στοιχεία αυτής της νέας φάσης, επικεντρώνοντας στις ευκαιρίες που προσφέρει η σχολική ζωή, όπως νέες φιλίες και ερεθίσματα.

Με αυτόν τον τρόπο, θα βοηθήσετε το παιδί σας να χτίσει αυτοπεποίθηση και να αντιληφθεί το σχολείο ως έναν χώρο όπου μπορεί να αναπτυχθεί, παρά ως μια πηγή άγχους και ανησυχίας.

3. Ανοίγοντας Διάλογο με το Παιδί

Στην αρχή ενός νέου σχολικού έτους, είναι απαραίτητο να καλλιεργήσουμε έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο με το παιδί.

Ερωτήσεις όπως “Πώς νιώθεις για την επιστροφή στο σχολείο;” ή “Υπάρχει κάτι που σε ανησυχεί;” μπορούν να ανοίξουν πόρτες για πιο βαθιές συζητήσεις. Παράλληλα, προσφέρει την ευκαιρία στο παιδί να εκφράσει τους φόβους, τις ανησυχίες ή ακόμα και τις χαρές του.

Ένα σημαντικό εφόδιο για τον γονέα είναι η ενεργητική ακρόαση όπου μέσα από ερωτήσεις ανοιχτού τύπου αλλά και τον δημιουργικό διάλογο θα εκφράσει τα συναισθήματα του με σκοπό να νιώσει ασφάλεια για όλα όσα νιώθει.

4. Ενδυνάμωση των Κοινωνικών Δεξιοτήτων του Παιδιού

Η κοινωνικοποίηση είναι ένα κρίσιμο στοιχείο στην ανάπτυξη ενός παιδιού. Για να δώσουμε στο παιδί ασφάλεια ώστε να αντιμετωπίσει το άγχος αποχωρισμού, χρειάζεται να διεκδικούμε στιγμές με φίλους ή με οικεία πρόσωπα.

Όταν ένα παιδί βρίσκεται σε συχνή τριβή με άλλα παιδιά και μπορεί εύκολα να κινηθεί σε έναν χώρο ώστε να κάνει φιλίες και σχέσεις, αποκτά ανθεκτικότητα και θα μπορεί να νιώσει ασφαλές. Το βασικό αίσθημα του παιδιού στο σχολείο είναι το αίσθημα του “ανήκειν”. Αν το παιδί μπορέσει από την αρχή του έτους να δημιουργήσει όμορφους και στενούς δεσμούς με τους συμμαθητές του το άγχος αποχωρισμού θα υποχωρήσει αρκετά γρήγορα.

Στην κοινωνικότητα επίσης παίζει βασικό ρόλο και η συζητήσεις που κάνουμε για τυχόν τσακωμούς ή δύσκολες στιγμές που το παιδί βιώνει με άλλα παιδιά, δίνοντας χώρο στο παιδί να εκφράσει τις ανησυχίες του αλλά να δει και την σκοπιά μας στα θέματα που το απασχολούν.

5. Αγαπημένο αντικείμενο

Μια βασική συμβουλή που προτείνεται ιδίως στα μικρότερα παιδιά είναι το μεταβατικό αντικείμενο. Προτρέψτε το παιδί σας να επιλέξει ένα αντικείμενο που του προσφέρει ασφάλεια και άνεση.

Το μεταβατικό αντικείμενο μπορεί να είναι οτιδήποτε από μια μαλακή κουβέρτα μέχρι ένα αγαπημένο λούτρινο ζωάκι. Η συνεχής επαφή με αυτό το αντικείμενο μπορεί να λειτουργήσει ως μια φυσική μέθοδος για την ανακούφιση από το άγχος αποχωρισμού, προσφέροντας μια αίσθηση παρηγοριάς και σταθερότητας στο παιδί.

Σταδιακά και μετά τον πρώτο μήνα που το άγχος αποχωρισμού θα έχει υποχωρήσει αισθητά, το παιδί θα νιώθει οικεία στο περιβάλλον και θα αφήσει το μεταβατικό αντικείμενο σπίτι!

Επίλογος

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, κάθε παιδί μπορεί να εκφράσει άγχος αποχωρισμού ως μια φυσική απόρροια της εξέλιξης του. Το παιδί μπορεί να νιώθει πρόσκαιρα άγχος και φόβο για το νέο αλλά μπροστά του ξεδιπλώνεται μια νέα ζωή ανεξαρτησίας, ερεθισμάτων μάθησης και κοινωνικοποίησης.

Ως γονείς, ο ρόλος σας είναι σημαντικός. Χρειάζεται αρκετή υπομονή και κατανόηση καθώς το άγχος αποχωρισμού δεν εκδηλώνεται με τον ίδιο τρόπο σε όλα τα παιδιά. Το στάδιο του άγχους αποχωρισμού είναι μια προσωρινή φάση και θα υποχωρήσει αργά ή γρήγορα, δίνοντας στη θέση του την χαρά της ανεξαρτησίας και των όμορφων αναμνήσεων της σχολικής χρονιάς.

*Το KidNest παρέχει μια μεγάλη γκάμα σεμιναρίων που σκοπό έχουν να βοηθήσουν τους γονείς να ανταποκριθούν σε όλες τις προκλήσεις της γονεϊκότητας αποτελεσματικά. *

Μπορείτε επίσης να κλείσετε ραντεβού μαζί μου για μια διαδικτυακή συνεδρία συμβουλευτικής γονέων